Saturday, July 29, 2023

సారెసారె విన్నవించఁ - Sare Sare Vinnavincha

సారెసారె విన్నవించఁ జాలమిఁక నీవు
దారిదప్ప దిరిగేవు తగవా వోరి

చెప్పరాదు కడు వలచిన వానివలె నా-
కొప్పులోని సవరము కొంటఁబోయి
అప్పుడే వొక్కతికిచ్చితట వోరి నా-
తప్పుగాని నీవల్లఁ దప్పులేదు వోరి

కడలేని మోహంబు గలవానివలె నా-
కడితాను చీర నీవు కాసెవోసి
వడిగా నేఁగెదవు యవ్వతికియ్యవలెనో నన్ను
వడిఁబెట్టి యింతసేయవలెనా వోరి

ముద్దుల నా వేలనున్న ముద్దుటుంగరము నీవు
వుద్దండానఁ గొంటఁబోతి వోరి
తిద్దలేము నీగుణాలు తిరువేంకటేశ నీవు
వొద్దికతో నన్నుఁబాయకుండరా వోరి 


ఓ స్వామీ! నీకిప్పటికే ఎన్నో సార్లు చెప్పాము. ఇంకా ఎన్నిసార్లని చెపుతామయ్యా! నాపట్ల చాలా తప్పుగా నడచుకుంటున్నావు. ఇది నీకు న్యాయమేనయ్యా! నేనెవరికైనా ఏమని చెప్పుకుంటాను. నాదగ్గరకు వచ్చావు. నన్నే ప్రేమిస్తున్నానన్నావు. నే నేమరుపాటుగా నుండగా నా కొప్పులోని సవరాన్ని తీసుకొని పోయి ఏమీ ఆలస్యం చేయకుండానే ఇంకో ఆమెకిచ్చావని విన్నాను. నిజమేనా. అయినా ఇదంతా నా తప్పేగాని నీతప్పే మాత్రంలేదు. అంతే కదయ్యా!
ఓ స్వామీ! నీవు అంతులేని మోహమున్నవాని లాగానే నటించి- నేను కట్టుకొనే నల్లని చీరను తీసుకొని వెళ్లి కుచ్చెళ్లు పెట్టి మరీతీసుకొని-నేనెక్కడ చూస్తానేమో అనే శంకతో వడివడిగా వెళ్లావు. అంత తొందరగా వెళ్లవలసిన అవసరమిప్పుడు నీకెందుకు కలిగిందయ్యా! ఈ చీరనిప్పు డెవతె కివ్వాలనుకుంటున్నావు. నన్ను కావాలని ఇట్లా చేయటం నీకు తగినదేనా చెప్పవయ్యా!
ఓ స్వామీ! ఎంతో అందంగా నా వ్రేలికమరిన ముద్దుటుంగరాన్ని నాకే మాత్రం చెప్పకుండా అడ్డగోలుగా తీసుకొని వెళుతున్నావు. అది
నీవెవతెకివ్వటానికో తీసుకొని వెళుతున్నావో తెలియకుండా ఉన్నది. ఓ శ్రీ వేంకటేశ్వర స్వామీ! నీవెప్పుడు ఏఏ కార్యాలు నిర్వహిస్తావో నాకేం తెలుస్తుందయ్యా! నీగుణాలను నేను చక్కదిద్దగలనా! దీనికి ఒక్కటే పరిష్కారం. నీవు ఒద్దికతో నన్ను నీ హృదయంలోనుంచుకొని ఏనాటికి విడవకుండా ఉండటమేనయ్యా! ( భావవాణి… డా. మాదిరాజు.)



అఖిలలోకైకవంద్య - Akhilalo kaikavandya

అఖిలలోకైకవంద్య హనుమంతుఁడా సీత-
శిఖామణి రామునికిఁ జేకొని తెచ్చితివి

అంభోధి లంఘించితివి హనుమంతుఁడ
కుంభినీజదూతవైతి గురు హనుమంతుఁడ
గంభీరప్రతాపమునఁ గడఁగితివి
జంభారిచే వరములు చయ్యన నందితివి

అంజనీదేవికుమార హనుమంతుఁడ
కంజాప్తఫలహస్త ఘన హనుమంతుఁడ
సంజీవని దెచ్చిన శౌర్యుఁడవు
రంజిత వానరకులరక్షకుఁడ వైతివి

అట లంక సాధించిన హనుమంతుఁడ
చటుల సత్త్వసమేత జయ హనుమంతుఁడ
ఘటన నలమేల్మంగకాంతు శ్రీవేంకటేశుకుఁ
దటుకన బంటవై ధరణి నిల్చితివి


తొక్కనిచోట్లు దొక్కెడి - Tokkanichotlu Tokkedi

తొక్కనిచోట్లు దొక్కెడిమనసు
యెక్కడ గతిలే దింకనో తెరువు

పాపము వాయదు పై పై మనసున
కోపము దీరదు కొంతైనా
దీపన బాధయుఁ దీర దిన్నియును
యేపునఁ బెనఁగొనె నింకనో తెరువు

యెవ్వనమదమును నెడయదు కోరికె
కొవ్వును నణఁగదు కొంతైనా
రవ్వగు మమకారముఁ బెడఁబాయదు
యెవ్విధియును లేదింకనో తెరువు

వెఱపును విడువదు వెడమాయలఁబడి
కొఱఁతయుఁ దీరదు కొంతైనా
తెఱఁ గొసఁగేటి శ్రీతిరువేంకటపతి -
నెఱిఁగీ నెఱఁగలే మిఁకనో తెరువు


భావము - 
అయ్యో !! నానా విధములైన ఆశలలోనే పొర్లుచూ ,
అన్ని వైపులా దిమ్మరినై తిరుగుతున్నానే , ఆజ్ఞానాంధకారములోనే !
నిజమైన సన్మార్గమేదో నాకు చూపించగల ,
ఆ అందమైన శ్రీ హరిని , తలచుకోకుండా మర్చిపోయానే !
ఇలా కూలబడిపో యానే ! అకటా చాలు ఇక నా ఈ దురవస్థ ! 
శ్రీ హరి పదములే మార్గమని ఆ వైపుకే ఇక పయనిస్తాను !! 
 
అన్నమాచార్యుల వారు అనేక సంకీర్తనలలలో , దేహులు
మనస్సును నియంత్రించుకోలేక , సన్మార్గమేదో తెలుసుకోలేక ,భౌతిక భ్రాంతులలోనే ,సమయమెల్లా గడుపుతున్నారు ,అని తన భావనను వ్యక్తపరిచారు !
సరియైన త్రోవ మనకు శ్రీ వేంకటి పతి శరణాగతి వేడితే బోధపడును అని పరిష్కారము కూడా చెప్పియున్నారు అనేక కీర్తనలలో ! 
అటువంటి చక్కటి సంకీర్తన ఈ వారము అర్ధము తెలుసుకుని పాడుకుందామా ! 

ఈ మనస్సు అనేది , తిరగకూడని చోట్లనెల్లా ఆసక్తి గా తిరుగుతుంది !
ఇది తొక్కని ప్రదేశమంటూ ఏదీ లేదు !
అకటా దీన్ని అదుపు చేసి , సరైన గతిలో పెట్టే దారియే లేదా ?

పాపపు ఆలోచనలు చేయుట మానదే ఈ మనసు ,
అలాగే దాని కోపమును అణచుట కూడా కష్ట సాధ్యమే ! 
ఇక మరి నాకు దారియేది ?
ఏన్ని సంగతులపై ఆకలి యున్నదో ఈ మనసుకు ! 
ఎంత ఇచ్చి దాన్ని తృప్తి పరచదామన్నా ,అది ఇంకా విజృంభించి
పెనవేసుకుపోతోంది కొత్త కొత్త రుచులకు ! ఇక నాకు దారి యేది ?

యౌవ్వనముతో నా మదమత్సరములు , కోరికలను వీడుటలేదు ! 
నాలో అహంకారము అనే కొవ్వు అణుగుటయే లేదు ! 
ఇక ఈ బంధాలూ ,మమకారాలూ ప్రేమలూ కొంచము కూడా నా నుంచీ దూరమవ్వటంలేదు ! 
ఇక యే విధముగానూ నేను సరియైన త్రోవన వెళ్లు మార్గమే కనపడుటలేదే ! 

నాలోని భయాందోళనలు కూడా నన్ను విడుటలేదు , ఈ మాయల ప్రపంచములోనే నన్ను ముంచుతున్నాయి !
ఏమి చేసినా నాకు అందులో కొంత కొరతయే కనపడుతోంది ! 
సంపూర్ణముగా సంతృప్తియే లేదే !
సరియైన త్రోవను చూపెడి శ్రీ వేంకటపతి పై నా మనసు
లగ్నమై ఆతనిని ఆశ్రయించినప్పుడే కదా నాకు సన్మార్గమేదో బోధపడి సంతృప్తి చెందేది !
ఇంతకంటే వేరే చక్కటి మార్గము ఇక ఏమియూ లేదు !
ఇది తెలుసుకున్న తరువాత ఇంకో మార్గమును ఎరుగ వలసిన అవసరమూ లేదు ! 
(భావము Courtesy - Venugopal Yellepeddi garu)


విచారించుకోరో - Vicharinchukoro

విచారించుకోరో యిది వివేకులాల మెండు-
పచారాలు చూచి మీరు భ్రమయకురో

భావింప నారదునికి బ్రహ్మపట్ట మరుదా
వేవేలైనాఁ గొంచెమని విడిచెఁగాక
దేవతలు తన్నుఁ జూచి దిగ్గన లేచి మొక్కేటి-
ఆవైభవపు పదమందెఁ గాక

మిక్కిలి జ్ఞానము గల్గి మించి తమ నేరుపెల్లా
చిక్కి సంసారము పాలు సేయవలెనా
యెక్కువ హరిదాసుఁడై యిట్లానే వైకుంఠ-
మెక్కెడితోవ సాధించేదిది మేలుఁ గాక

మూలమని నుడిగితే ముంచి యెవ్వఁడు గాచెను
పోలించ నెవ్వని నాభిఁ బుట్టె లోకాలు
చాలి యెవ్వనికుక్షి నీజగము లున్నవి మరి
కాలమందే ఆదేవునిఁ గానవలెఁ గాక

యిదియే శ్రీవైష్ణవులు యిలఁ బూర్వాచార్యులు
వెదకి చదివి కన్నవివరమెల్లా
తుదమొద లెరఁగని దుష్టులకతలు మాని
పదిలమై యిట్టే నమ్మి బ్రదుకుటఁ గాక

సంకుఁజక్రములు మా (నూ?)ని సమానభోగముతోడ
అంకెల శ్రీవేంకటేశునండ నుండరో
పొంకపుబుద్ధు లిమ్మని పొంచి గాయత్రి జపించి
ఇంక బ్రహ్మవేత్త లెంచేదిందుకే కాక 


పెద్దపిన్నవరుసఁ - Pedda Pinnavarusa

పెద్దపిన్నవరుసఁ బెరుగవలసి తా-
నిద్దరైన యాతఁడీతఁడు

మెరుఁగురెక్కల పెద్దమేని పులుగునెక్కి
యిరులుకొనెడి యాతఁడీతఁడు
ఎరమంటలెగయంగ నేచిన పురముల-
నెరియించిన యాతఁడీతఁడు

చల్లని చూపుల సతికి వలచి పోయి
యిల్లిటమున్నవాఁడీతఁడు
తెల్లనీటిపై దిక్కులు వెలుగఁగ-
నిల్లుగట్టిన యాతఁడీతఁడు

చూచిన చూపుల సుఖదు:ఖములఁజేయ-
నేచిన పెనుదైవమీతఁడు
ఆచందముల వేంకటాద్రిపై నెలకొని
యీచోటనున్న వాఁడీతఁడు 


ఏడకేడ నీచెరిత - Edakeda Nicheritha

ఏడకేడ నీచెరిత లేమని పొగడవచ్చు
యీడులేనిమహిమలయినవంశరామా

పరమాన్నములోఁబుట్టి పక్కనఁ దాటకిఁ జంపి
సరుస విశ్వామిత్రుయజ్ఞము గాచి
హరునివిల్లు విరిచి యట్టె సీతఁ బెండ్లాడి
పరశురామునిచేత బలము చేకొంటివి

వైపుగాఁ సుగ్రీవుఁ గూడి వాలి నొక్కకోల నేసి
యేపున జలధి గట్టి యెసగితివి
దీపించు రావణుఁ జంపి దివిజులను మన్నించి
యేపుగా విభీషణుని రాజ్య మేలించితివి

సీతతోఁ బుష్పకమెక్కి జిగి నయోధ్యకు వచ్చి
గాతల రాజ్యపట్టము గట్టుకొంటివి
యీతల శ్రీవేంకటాద్రి నిటు విజనగరాన
నీతితో నెలవుకొని నెగడితివి